აშშ-ის დემოკრატიულმა პარტიამ სენატზე კონტროლი შეინარჩუნა მოქმედი სენატორ კატრინ კორტეს-მასტოს ნევადაში გამარჯვების შედეგად.

მისი ოპონენტი, რესპუბლიკური პარტიის კანდიდატი ადამ ლაქსალტი ხმების დათვლის დროს გარკვეული დროის განმავლობაში ლიდერობდა. ბიულეტენების 98%-ის დათვლის შემდეგ, Politico-ს ვებგვერდის მიხედვით, კორტეს ხმების 48,8% აქვს, ლაქსალტს 48,1%.

შედეგად, დემოკრატებმა სენატში 100 ადგილიდან 50 ადგილის გარანტია; ხმების „თანაბარი“ შემთხვევაში მათ მხარეზე კიდევ ერთი ხმა ექნებათ – ვიცე-პრეზიდენტი კამალა ჰარისი, რომელიც თავმჯდომარეობს სენატს.

კიდევ ერთი სენატორის ბედი დეკემბერში, ჯორჯიის კენჭისყრის მეორე ტურის დროს დადგინდება, სადაც 8 ნოემბრის არჩევნებმა გამარჯვებული არ გამოავლინა.

8 ნოემბერს შეერთებულმა შტატებმა ჩაატარა კენჭისყრის ერთი დღე, რომელიც ასევე ცნობილია როგორც შუალედური არჩევნები. მათზე ამერიკელებმა დაადგინეს წარმომადგენელთა პალატის და სენატის მესამედი შემადგენლობა, აირჩიეს 36 გუბერნატორი, 40-ზე მეტი შტატის საკანონმდებლო ორგანო და ასევე ხმა მისცეს ასობით სხვადასხვა მუნიციპალურ და რეგიონალურ არჩევნებში და ცალკეული შტატების კონსტიტუციის შეცვლას. გამოკითხვები და ექსპერტები იწინასწარმეტყველეს რესპუბლიკელების გამარჯვება და მათ კონტროლის ქვეშ გადასვლა კონგრესის ორივე პალატაში. თუმცა, მიუხედავად იმისა, რომ სრული შედეგები ჯერ არ გამოქვეყნებულა, შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ რესპუბლიკური პარტია მხოლოდ მცირე უმრავლესობით დაკმაყოფილდება წარმომადგენელთა პალატაში. ეს ნიშნავს, რომ ისინი ვერ განახორციელებენ საკუთარ ფართომასშტაბიან რეფორმებს და ვერც ფაქტობრივად შეაფერხებენ პრეზიდენტ ბაიდენის ინიციატივებს. როგორ ჩატარდა არჩევნები, რატომ ჩაიძირა წარუმატებელი „წითელი ტალღა“, ანუ რესპუბლიკელების ტრიუმფალური გამარჯვება და სენატის კონტროლისთვის დაპირისპირების შედეგს დეკემბრამდე მოუწევს ლოდინი.

წარმომადგენელთა პალატა
მიუხედავად იმისა, რომ რიგ შტატებში ხმების დათვლა კიდევ რამდენიმე დღე გაგრძელდება, უკვე შეიძლება ითქვას, რომ რესპუბლიკელებს არ მიუყენებიათ დემოკრატიული პარტიის მოსალოდნელი გამანადგურებელი მარცხი კონგრესის ქვედა პალატის არჩევნებში. ბევრი რესპუბლიკელი კანდიდატისა და მათი ერთგული კომენტატორის მიერ დაპირებული „წითელი ტალღა“ (რესპუბლიკური პარტიის ფერი) ქვეყანას არ სცემდა. თუმცა, რადგან აშშ-ის მთავარი მედია ტრადიციულად აცხადებს არჩევნებში გამარჯვებულებს შუალედური გამოკითხვის მონაცემების საფუძველზე, ორი პარტიის მიერ მოპოვებული ადგილების შეფასებები ჯერჯერობით განსხვავებულია. მაგალითად, ABC News რესპუბლიკელებს ანიჭებს 211 ადგილს წარმომადგენელთა პალატაში, ხოლო დემოკრატებს - 197. კიდევ 27 ოლქში კანდიდატების შედეგები ძალიან ახლოსაა ერთმანეთთან, რათა გამოავლინოს აშკარა ფავორიტი. The New York Times უფრო ფრთხილია და ცალსახად ანიჭებს 207 ადგილს რესპუბლიკელებს, 189 - დემოკრატებს და დარჩენილი 39 ჯერ გამოუცხადებლად ტოვებს. რესპუბლიკელები, რა თქმა უნდა, გაივლიან სასურველ 218 ადგილს, რომელიც საჭიროა უმრავლესობის მოსაპოვებლად და საკუთარი პალატის სპიკერის არჩევისთვის, მაგრამ მათი უპირატესობა, სავარაუდოდ, საკმაოდ მცირე იქნება. New York Times-ის პროგნოზით, რესპუბლიკელები მოიპოვებენ 224 მანდატს დემოკრატების 211-ის ნაცვლად, უმრავლესობის მხოლოდ შვიდი ადგილისთვის. ახლა ჯერ კიდევ გამოუცხადებელი ოლქების უმეტესობა მდებარეობს კალიფორნიაში და იქ ტრადიციულად ხმები ითვლიან საკმაოდ დიდი ხნის განმავლობაში, მათ შორის იმის გამო, რომ ნებადართულია ბიულეტენების მიღება ფოსტით არჩევნების დღის შემდეგ, თუ ისინი გაიგზავნება არჩევნების დღეს.

სენატი
სენატის არჩევნებში ყველაზე კონკურენტული კამპანია გაიმართა ცხრა შტატში: ჩრდილოეთ კაროლინაში, ფლორიდაში, ჯორჯიაში, პენსილვანიაში, ოჰაიოში, ვისკონსინში, იუტაში, არიზონასა და ნევადაში. რესპუბლიკელებმა ყველაზე დიდი გამარჯვება მოიპოვეს იუტაში (სადაც სენატორმა მაიკ ლიმ დაამარცხა დამოუკიდებელი კანდიდატი ევან მაკმულინი, ყოფილი რესპუბლიკელი, რომელიც ცდილობდა დონალდ ტრამპის გამოწვევას 2016 წელს და მხარი დაუჭირა ჯო ბაიდენს 2020 წელს) და ფლორიდაში (მოქმედი სენატორი მარკ რუბიოს გადამწყვეტი გამარჯვება ოპონენტზე. აჩვენა, რომ ეს მდგომარეობა აღარ შეიძლება ჩაითვალოს სვინგის სახელმწიფოდ). ჩრდილოეთ კაროლინაში, ოჰაიოში და ვისკონსინში რესპუბლიკელებმა ასევე მოიპოვეს უპირატესობა, მაგრამ მიაღწიეს მინიმალურ უპირატესობას 2-დან 6%-მდე - ამ შტატებში მათ, ფაქტობრივად, შეინარჩუნეს კონტროლი. ჯერჯერობით, სენატის ერთადერთი ადგილი, რომელმაც პარტიზანული ფერი შეიცვალა, არის პენსილვანია. რესპუბლიკელი სენატორის პეტ ტუმის წასვლის შემდეგ (მან ოქტომბერში გამოაცხადა, რომ მესამე ვადით არ იყრიდა კენჭს), დემოკრატი ჯონ ფეტერმანმა, მიუხედავად იმისა, რომ ინსულტი განიცადა 2022 წლის ზაფხულში, დაამარცხა რესპუბლიკელი კონკურენტი მეჰმედ ოზი. დღეისათვის მედიამ გამოაცხადა სენატორების 36 რბოლიდან 32 გამარჯვებული, ასე რომ, ახლა ორივე პარტიას აქვს დროებითი 48 ადგილი. კონგრესის ზედა პალატაში უმრავლესობის შესანარჩუნებლად, დემოკრატებს უნდა მოიგოთ დარჩენილი ოთხი საარჩევნო კამპანიიდან ორი: არიზონაში, მოქმედი დემოკრატი სენატორი და ყოფილი ასტრონავტი მარკ კელი კვლავ უსწრებს რესპუბლიკელ ბლეიკ მასტერსს.
ნევადაში რესპუბლიკელი ადამ ლაქსალტი ამ დრომდე აჯობა დემოკრატი სენატორ კეტრინ კორტეს-მასტროს, მაგრამ იქ დარჩენილი დემოკრატიული ხმები და ფოსტით შემოსულმა ბიულეტენებმა შეიძლება შეცვალოს რასის შედეგი. მათი მიღება 12 ნოემბრამდე მოხდება, თუ გაგზავნის თარიღი არჩევნების დღეს დაემთხვევა.
საქართველოში ორი აფროამერიკელი, დემოკრატიული მქადაგებელი რაფაელ უორნოკი და ყოფილი რესპუბლიკელი ფეხბურთელი ჰერშელ უოკერი, 6 დეკემბერს მეორე ტურში იყრიან კენჭს და არცერთმა არ მიიღო ხმების 50%-ზე მეტი, როგორც ამას შტატის კანონი მოითხოვს. არსებობს საფუძველი იმის დასაჯერებლად, რომ უორნოკს აქვს დიდი შანსი. დემოკრატი უკვე ლიდერობს პირველ ტურში და რესპუბლიკური ელექტორატის აქტივობის შემცირება შეიძლება მის ხელში იყოს - ბოლოს და ბოლოს, რესპუბლიკელი გუბერნატორი ბრაიან კემპი არ იქნება მეორე ტურის კენჭისყრაში. საბოლოოდ, 2021 წელს, დემოკრატებმა მეორე ტურში შედარებით უკეთ გამოავლინეს.
ალასკაში ბრძოლა სენატორის პოსტისთვის შევარდა ორ რესპუბლიკელს შორის: კელი ტიშიბაკასა და ლიზა მურკოვსკის შორის. პირველმა მიიღო ტრამპის მხარდაჭერა, მეორე უფრო ლიბერალურია და შეუძლია დემოკრატიული ამომრჩევლის მხარდაჭერის იმედიც კი ჰქონდეს (კანდიდატი, რომლისგანაც ალასკაზე 10%-ზე ნაკლები ქულა დააგროვა).

გუბერნატორები
მთლიანობაში, გუბერნატორის არჩევნებში არანაირი სენსაცია არ ყოფილა - ორივე პარტიამ თითქმის ვერსად მოახერხა კონკურენტი გუბერნატორის მოხსნა. ფლორიდაში, მოქმედმა გუბერნატორმა რონ დესანტისმა მეორე ვადით დაამარცხა მეტოქე, 19,4%-იანი სხვაობით აჯობა დემოკრატი ჩარლი კრისტს. მიუხედავად იმისა, რომ 2018 წლის ბოლო არჩევნებში, დესანტისმა ენდრიუ გილუმს წაართვა გამარჯვება მხოლოდ 0,4%-იანი სხვაობით. ასევე ხელახლა აირჩიეს ტეხასის რესპუბლიკელი გუბერნატორი გრეგ ებოტი, რომელმაც არაერთი სკანდალის მიუხედავად, თავდაჯერებულად დაამარცხა დემოკრატი ბეტო ო'რურკი - მან წარუმატებლად სცადა მეორედ "სახელმწიფოს ლურჯად შეღებვა".

საქართველომ რესპუბლიკელ გუბერნატორ ბრაიან კემპსა და ყოფილ დემოკრატ ადგილობრივ კანონმდებელს სტეისი აბრამსს შორის რევანში უმასპინძლა. მაგრამ თუ 2018 წელს აბრამსს მხოლოდ 0,4%-ით აკლდა გამარჯვება და მან დაადანაშაულა კემპი იმაში, რომ მისი გამარჯვება მრავალი ამომრჩევლის გაწმენდისა და კენჭისყრის დახურვის გამო იყო, როდესაც ის იყო სახელმწიფო მდივანი, რომელიც პასუხისმგებელი იყო არჩევნების ჩატარებაზე, მაშინ ამ არჩევნებში იგი ჩამორჩებოდა როგორც დაახლოებით 7%. მაგრამ დემოკრატებმა შეინარჩუნეს ყველა თავიანთი სახელმწიფო.

ვისკონსინში, გუბერნატორმა და სკოლის ყოფილმა მასწავლებელმა ტონი ევერსმა გაიმარჯვა ხელახლა არჩევნებში, მიუხედავად გამოკითხვებისა, რომლებიც მისთვის საკმაოდ პესიმისტური იყო. კონსერვატიულ კანზასში გუბერნატორად დარჩება დემოკრატი ლორა კელი, რომელიც 1%-ით აჯობა შტატის ყოფილ გენერალურ პროკურორს დერეკ შმიდტს. ორეგონი, რომელსაც რესპუბლიკელი გუბერნატორი არ არჩევდა 1982 წლიდან, საოცრად კონკურენტუნარიანია. ეს გამოწვეულია იმით, რომ გარდა დემოკრატი თინა კოტეკისა და რესპუბლიკელი კრისტინ დრაზანისა (ორივე შტატის საკანონმდებლო ორგანოშია), კონსერვატიული დემოკრატი ბეტსი ჯონსონი შეუერთდა კამპანიას, როგორც დამოუკიდებელი კანდიდატი. ფაქტობრივად, როდესაც გახდა კამპანიის სპოილერი, მან ხმების თითქმის 9% დააგროვა და ძლივს გამოტოვა კოტეკი, რომელმაც გუბერნატორის თანამდებობა ხმების მხოლოდ 1%-ით მოიგო.

დემოკრატების სარისკო წამოწყებამ რადიკალური რესპუბლიკელების დაწინაურება პრაიმერებზე, რათა მათ პარტიიდან უფრო ზომიერი ამომრჩევლები გააშორონ, ასევე შედეგი გამოიღო. ეს ხრიკი მიჩიგანსა და ილინოისს ტოვებს კომფორტულ მინდვრებს დემოკრატი გუბერნატორებისთვის გრეტჩენ უიტმერისა და ჯეი პრიცკერისთვის, პენსილვანიის ყოფილი გენერალური პროკურორის ჯოშ შაპიროს, მასაჩუსეტსის მაურა ჰილისთვის და მერილენდის ბანკირის უესლი მურისთვის. ბოლო ორ შტატს ადრე ზომიერი რესპუბლიკელები ხელმძღვანელობდნენ.

სახელმწიფო საკანონმდებლო ორგანოები და რეფერენდუმი
რეგიონული არჩევნების მთავარი სენსაცია ისაა, რომ დემოკრატებმა მთლიანად ჩაიგდეს კონტროლი მიჩიგანის საკანონმდებლო ორგანოს ორივე პალატაზე და ახლა სრული ძალაუფლება აქვთ შტატში. ანალოგიურად, მინესოტაში, რესპუბლიკელებმა დაკარგეს უმრავლესობა ადგილობრივ სენატში, რითაც დემოკრატებს მისცეს კონტროლი როგორც საკანონმდებლო, ისე აღმასრულებელი შტოზე. პენსილვანიაში, ასევე, დემოკრატებმა უმრავლესობა დაიკავეს ადგილობრივი ასამბლეის ქვედა პალატაში, ხოლო ზედა პალატა რესპუბლიკელებს დარჩათ. ამ უკანასკნელებმა ვერც ერთ შტატში ვერ შეძლეს დამატებითი საკანონმდებლო პალატის მიღება. გარდა ამისა, პროგრესულმა დღის წესრიგმა მოიგო რამდენიმე რეფერენდუმი ერთდროულად სახელმწიფო კონსტიტუციის შესაცვლელად: რეპროდუქციული თავისუფლების მოძრაობამ ერთდროულად მოიგო აბორტთან დაკავშირებული ყველა რეფერენდუმი. ვერმონტში, კალიფორნიასა და მიჩიგანში აბორტის უფლება დაიწერა შტატის კონსტიტუციაში, კენტუკიში ჩაიშალა რეფერენდუმი აბორტის დაცვაზე უარის თქმის შესახებ, ხოლო მონტანაში ამომრჩევლებმა უარი თქვეს იურიდიული სტატუსის მინიჭებაზე ნებისმიერ პერიოდში დაბადებული ჩვილებისთვის.
მონობა ოფიციალურად აიკრძალა ვერმონტში, ხოლო მონების შრომა სასჯელის სახით გაუქმდა ორეგონსა და ტენესში. მართალია, მათ დატოვეს იგი ლუიზიანაში.
მერილენდისა და მისურის ამომრჩევლებმა ხმა მისცეს რეკრეაციული მარიხუანის ლეგალიზებას, ხოლო არკანზასში, სამხრეთ და ჩრდილოეთ დაკოტაში ამომრჩევლებმა უარყვეს იდეა. ორეგონმა მოახდინა ფსილოციბინის სოკოს დეკრიმინალიზაცია.
რატომ არ ჩატარდა არჩევნები ზუსტად ისე, როგორც წინასწარმეტყველებდნენ?
ერთ-ერთი მიზეზი, რის გამოც რესპუბლიკელებმა მოსალოდნელზე უარესი შედეგი გამოავლინეს, ახლა შეიძლება განისაზღვროს. სენატში პარტიული ფრაქციის ლიდერმა მიჩ მაკკონელმაც კი აღიარა საკადრო პრობლემა და ჩიოდა „კანდიდატების ხარისხზე“. მართლაც, რიგ რესპუბლიკელებს, რომლებიც იბრძოდნენ სენატორების პოსტზე, შორს იყო უნაკლო რეპუტაცია - და ეს სწრაფად გახდა დემოკრატიული კამპანიის მთავარი თემა. საქართველოში, მაგალითად, ორმა ქალმა დაადანაშაულა აბორტის საწინააღმდეგო რესპუბლიკელი ჰერშელ უოკერი აბორტის პროცედურების გადახდაში მას შემდეგ, რაც ის მათზე დაორსულდა.

ხოლო პენსილვანიაში დემოკრატებმა განაცხადეს, რომ რესპუბლიკელი მეჰმედ ოზი არ უნდა წარმოადგენდეს შტატს სენატში, რადგან ის მთელი ცხოვრება მეზობელ ნიუ ჯერსიში ცხოვრობდა. გარდა ამისა, ოზი გააკრიტიკეს დიეტის აბების შეცდომაში შეყვანის რეკლამისთვის, რომელსაც ის პროპაგანდას უწევდა, როდესაც ის სამედიცინო პროგრამის ტელეწამყვანი იყო. ილინოისში, მიჩიგანში, პენსილვანიაში, მასაჩუსეტსა და მერილენდში დონალდ ტრამპის მიერ მხარდაჭერილი გუბერნატორობის კანდიდატები დარენ ბეილი, ტუდორ დიქსონი, დუგ მასტრიანო, ჯეფ დიელი და დენ კოქსი ყოფილი პრეზიდენტის ერთგულები დარჩნენ.

მათ გაიმეორეს, რომ 2020 წლის საპრეზიდენტო არჩევნები გაყალბდა. მაგრამ მათ გაასხვისეს ზომიერი ამომრჩეველი თავიანთი რადიკალიზმით და ამიტომ წააგეს დიდი სხვაობით.

ტრამპის ჩრდილი
ამ არჩევნების მთავარ დამარცხებულს, ბევრი დამკვირვებელი - მათ შორის რესპუბლიკელების ლოიალური პრესიდან - დონალდ ტრამპს უწოდებს. ამერიკულ მედიაში გავრცელდა ჭორები, რომ შუალედური არჩევნების შემდეგ, რესპუბლიკელთა წარმატების მოსალოდნელი ტალღის ფონზე, ყოფილი პრეზიდენტი 2024 წლის არჩევნებში კანდიდატურას გამოაცხადებდა. ამრიგად, მას უნდა მიეთვისებინა რესპუბლიკური პარტიის გამარჯვება - ბოლოს და ბოლოს, ტრამპმა მხარი დაუჭირა სამასზე მეტ კანდიდატს და ისაუბრა მათი საარჩევნო კამპანიის მრავალ მიტინგზე.

მაგრამ ვინაიდან რესპუბლიკელების სპექტაკლმა ამ არჩევნებში ბევრი მოლოდინი არ გაამართლა, ტრამპი არ ჩქარობს თავისი საპრეზიდენტო კამპანიის გამოცხადებას. NewsNation-ის კითხვაზე, თუ როგორ ხედავს მის წვლილს რესპუბლიკელების შედეგებში, ტრამპმა უპასუხა: „თუ ისინი გაიმარჯვებენ, მაშინ მთელი დამსახურება ჩემია, თუ ისინი წააგებენ, მაშინ საერთოდ არაფერია დამაბრალებელი“. ახლა მას გვერდი აუარა რესპუბლიკური პარტიის ყველაზე სანდო და ძლევამოსილმა მოკავშირეებმა, მედიამაგნატმა რუპერტ მერდოკის კონტროლს. მთავარი ბიზნეს გაზეთის The Wall Street Journal-ის (უფრო კონსერვატიული, ვიდრე რედაქციის დანარჩენი ნაწილი, რომელთანაც ის არ ემთხვევა) სარედაქციო განყოფილებაში რედაქციაში დაასახელა ტრამპის "ყველაზე დიდი პარლამენტარი დამარცხებული" და The New York Post-ის ტაბლოიდი ასახავს. ტრამპი გარეკანზე, როგორც ჰამპტი დუმპტი, რომელსაც აქვს ყველაფერი, იშლება.

ამ ფონზე, ფლორიდის გუბერნატორის რონ დესანტისის პოზიციები, რომელსაც ასევე უწოდებენ პარტიის საპრეზიდენტო პრაიმერის ერთ-ერთ ფავორიტს 2024 წელს, უფრო მყარად გამოიყურება: ბოლოს და ბოლოს, მან პირადი მაგალითით აჩვენა, რომ მას შეუძლია დამაჯერებლად მოიგოს დიდი არჩევნები.

რას ნიშნავს ეს შედეგები აშშ-სა და რუსეთისთვის?
რესპუბლიკელების ნებისმიერი მცდელობა, მიიღონ კანონპროექტები, რომლებიც არ შეესაბამება თეთრ სახლს, სავარაუდოდ, ბაიდენის საპრეზიდენტო ვეტოს წააწყდება, რომლის დასაძლევად რესპუბლიკელებს არ ექნებათ საკმარისი ხმები. ამიტომ, პალატის მომავალი სპიკერი კევინ მაკკარტი (არჩევნებამდე ცოტა ხნით ადრე მან მიანიშნა, რომ თუ რესპუბლიკელები გაიმარჯვებენ, ის მხარს დაუჭერს უკრაინის დახმარების შეზღუდვას) და ფრაქციის ხელმძღვანელობა იძულებული გახდება მეტი ყურადღება მიაქციოს პოზიციას. თითოეული კონგრესმენი - ბოლოს და ბოლოს, ისინი არ არიან დამოკიდებულნი პარტიის ლიდერებზე ისე, როგორც პარტიული სიით ხმის მიცემის სისტემის მქონე ქვეყნებში.

შესაძლოა, დემოკრატები ითამაშებენ წინააღმდეგობებზე რესპუბლიკურ ფრაქციაში უფრო ლიბერალურ და უფრო კონსერვატიულ კონგრესმენებს შორის, სიტუაციურად მიიზიდავენ მათ კენჭისყრის დროს. გარდა ამისა, წარმომადგენელთა პალატაში საკმაოდ მცირე უმრავლესობით, რესპუბლიკელები ნაკლებად ცდილობენ დაბლოკონ უკრაინის სამხედრო და ფინანსური დახმარება, რომელსაც თეთრი სახლი ითხოვს. ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ისინი ვერ შეძლებენ თავიანთი პარტიის წევრებს - "ქორებს" - ამერიკული სამხედრო-ინდუსტრიული კომპლექსის მოკავშირეებს - ხელი შეუშალონ დემოკრატებთან უნისონში ხმის მიცემას სამხედრო მარაგზე.

აბორტის უფლებების მოძრაობამ მოიგო მასთან დაკავშირებული ყველა რეფერენდუმი - ეს თემა დემოკრატიული საარჩევნო კამპანიის ერთ-ერთი მთავარი თემა იყო. მაგრამ თუ რესპუბლიკელები დაიბრუნებენ კონტროლს თუნდაც ერთ სახლზე, ისინი სავარაუდოდ გააგრძელებენ ამერიკელ ქალთა რეპროდუქციული უფლებების შეზღუდვის მცდელობებს (და სავარაუდოდ ბაიდენის ვეტოს წინაშე დგანან).

და თუ დემოკრატები კვლავ ინარჩუნებენ უმრავლესობას სენატში არიზონასა და ნევადაში ხმების დათვლის შემდეგ, ისევე როგორც დეკემბრის მეორე ტურის შემდეგ ჯორჯიაში, მაშინ ბაიდენის ადმინისტრაცია შეიძლება მშვიდად იყოს. მაშინ ვერავინ შეძლებს დაბლოკოს თავისი კანდიდატები ფედერალური მოსამართლეების თანამდებობებზე, თუ მოულოდნელად საჭირო იქნება მთავრობის შეცვლა ან თუ ამა თუ იმ მიზეზით უზენაეს სასამართლოში უეცრად ვაკანტური ადგილი დარჩება.